چطور به فرزندمان کمک کنیم خودش بخواهد موفق شود؟
مقدمه
بسیاری از والدین دوست دارند فرزندشان در تحصیل، زندگی و آزمونهای مهم مثل تیزهوشان موفق شود. اما واقعیت این است که هیچ موفقیتی بدون انگیزه درونی پایدار نیست. اگر دانشآموز تنها به خاطر فشار والدین درس بخواند، دیر یا زود خسته میشود. در مقابل، وقتی خودش بخواهد موفق شود، انرژی و پشتکار لازم را پیدا میکند. این مقاله به شما کمک میکند بدانید چگونه انگیزه درونی فرزندتان را تقویت کنید تا او خودش مسیر موفقیت را انتخاب کند.
تفاوت بین انگیزه بیرونی و درونی
انگیزه بیرونی: پاداشها و تنبیههایی که از بیرون تحمیل میشود؛ مثل قول خرید هدیه در صورت کسب نمره خوب یا ترس از سرزنش. این نوع انگیزه کوتاهمدت است.
انگیزه درونی: خواست قلبی برای یادگیری و پیشرفت به خاطر علاقه شخصی یا هدفی بزرگتر. این انگیزه پایدار و ماندگار است.
هدف والدین باید این باشد که انگیزه بیرونی بهتدریج به انگیزه درونی تبدیل شود.
راهکارهای عملی برای والدین
گوش دادن فعال به فرزند
به جای اینکه مدام از او بپرسید «چرا درس نمیخوانی؟»، بهتر است بپرسید «دوست داری در آینده چه چیزی را تجربه کنی؟» یا «چه چیزی تو را خوشحال میکند؟». این گفتوگو باعث میشود فرزند احساس کند دیده و شنیده میشود.
ایجاد حس مالکیت
وقتی برنامهریزی درسی را به طور کامل خودتان تعیین میکنید، فرزند حس میکند مجبور است. اما اگر بخشی از تصمیمگیری را به او بسپارید، مثل انتخاب زمان مطالعه یا ترتیب درسها، انگیزه بیشتری برای پایبندی خواهد داشت.
تمرکز بر تلاش، نه فقط نتیجه
بهجای اینکه فقط نمره یا رتبه را تحسین کنید، تلاش و پشتکار فرزندتان را تشویق کنید. جملاتی مثل «دیدم چقدر برای حل این مسئله وقت گذاشتی» بسیار اثرگذارتر از «آفرین به نمرهات» هستند.
الگوی رفتاری بودن
اگر فرزند ببیند والدین خودشان مطالعه میکنند، اهداف شخصی دارند و برایشان ارزش قائلاند، یاد میگیرد موفقیت یک ارزش خانوادگی است.
ایجاد محیط حمایتی و بدون استرس
محیط خانه باید آرام و مثبت باشد. سرزنش یا مقایسه مداوم با دیگران، انگیزه درونی را نابود میکند. بهجای مقایسه، پیشرفتهای کوچک او را یادآوری کنید.
کمک به کشف علاقهها
شاید فرزندتان به همه درسها علاقه نداشته باشد، اما قطعاً به موضوعی خاص مثل ریاضی، ادبیات یا هنر علاقهمند است. اگر والدین آن علاقه را پرورش دهند، خودانگیختگی برای تلاش در سایر زمینهها هم بیشتر میشود.
استفاده از بازی و خلاقیت
برای کودکان و نوجوانان، درس خواندن خشک و تکراری جذاب نیست. روشهایی مثل فلشکارت، آزمونهای زماندار، رقابتهای دوستانه یا حتی بازیهای آموزشی میتواند انگیزه ایجاد کند.
اشتباهات رایج والدین
فشار بیش از حد برای نمرههای بالا.
مقایسه با همکلاسیها یا خواهر و برادر.
بیتوجهی به علایق واقعی فرزند.
تمرکز صرف بر ضعفها بهجای تقویت نقاط قوت.
این اشتباهات باعث میشوند فرزند نهتنها علاقهای به موفقیت نشان ندهد، بلکه دچار استرس و مقاومت شود.
نقش والدین در تیزهوشان
در مسیر آزمون تیزهوشان، والدین باید نقش حامی و مشوق داشته باشند نه مدیر و ناظر سختگیر. دانشآموزی که خودش بخواهد در تیزهوشان قبول شود، حتی در سختترین شرایط هم تلاشش را ادامه میدهد. اما اگر تنها به اجبار درس بخواند، انگیزهاش سریع از بین میرود.
جمعبندی
موفقیت واقعی زمانی اتفاق میافتد که فرزند خودش بخواهد. والدین باید شرایطی ایجاد کنند که انگیزه درونی در او تقویت شود: با احترام، گوش دادن، تشویق به تلاش، حمایت از علاقهها و ایجاد محیط مثبت. به یاد داشته باشید، والدینی که مشوق و همراه هستند، آیندهای روشنتر برای فرزندشان میسازند.
«نظرتون راجع به این مقاله رو توی کامنتها برامون بنویسید و با امتیازدهی به این مقاله به بهتر شدن کیفیت مطالب بعدی کمک کنید.»
